AMEA akademik H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu Ekocoğrafiya şöbəsinin əməkdaşları AR Prezidentinin “Ətraf mühitə insan sağlamlığına mənfi təsir göstərən vibrasiya və səs-küy çirklənmələri  normaları” fərmanından  irəli gələn tələblərə və tədqiqat planına uyğun olaraq Sumqayıt  şəhərində avtonəqliyyat vasitələrinin yaratdığı səs-küyün intensivliyi, onun  insan sağlamlığına  təsir xüsusiyyətlərinə dair çöl-tədqiqat işləri aparırlar.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) qənaətinə görə bu problem  insan orqanizmində çoxsaylı  sinir, mədə-bağırsaq, ürək-damar  xəstəlikləri, xroniki yorğunluq, diqqət və yaddaşın zəifləməsi, normal istirahət və orqanizmin müqavimət gücünü bərpa etməyə mane olan əsas amillərdən biridir. Bəzi ölkələrdə aparılan tədqiqatlara görə, bu səbəblərdən insan ömrünün  orta hesabla  10-12 il azaldığı məlum olmuşdur.  

Başda şöbə müdiri a.ü.f.d. Ənvər Əliyev olmaqla əməkdaşlar Sumqayıtda aparılan  çöl tədqiqatları zamanı şəhərin  daha intensiv III və IV dərəcəli küçələrinin, daha dəqiq desək, üç xarakterik hissəsinin 0,10 və 20 metr məsafəliyində nəqliyyatın gur  vaxtında müvafiq müşahidə məntəqələri seçmişlər. Səs-küyün  diapazonu üzərində  “SVAN 947” cihazı vasitəsi ilə ölçmələr  aparılmış,  orta rəqəmlər əldə  edilmişdir.

Müşahidələr zamanı əldə edilən  yetmişdən artıq kartotekanın emalının nəticəsi olaraq şəhərin bəzi, o cümlədən, Sülh, Bakı və Koroğlu küçələrinin müxtəlif məntəqələrinin “0” nöqtəsində səs-küy miqdarının normadan orta hesabla 10 dB artıq olması təyin edilmişdir. 10 metrlik məsafə göstəriciləri isə Sülh küçəsinin bəzi məntəqələrində normadan orta hesabla cəmi 5 dB artıq olmuşdur. Burada qabaqlayıcı tədbirlər görərkən bu problemi nəzərdə tutmaq vacibdir.

İnsan sağlamlığının vacibliyini nəzərə alan şöbə əməkdaşları bu problemi paytaxt Bakı daxil olmaqla digər iri şəhərlərimizdə də öyrənmək  qənaətindədirlər.